Het Timpaan

Details

Hits: 517

Het Timpaan.

Op de hoek van de Rosstraat met de Kiebeukel woonden eind 19^e eeuw Wijnand Joseph Ackens (“Mediciene doctor”) en zijn vrouw Louisa Pelser; waarschijnlijk bouwden zij dit huis rond 1890. Na het overlijden van Wijnand had zijn weduwe nog enige tijd het vruchtgebruik maar later kwamen daar door erving hun kinderen dr. Joseph Ackens en zijn zuster Marie Ackens te wonen. Dr. Ackens (1857-1930) was ruim 44 jaar huisarts in Gulpen.
We vervolgen hier even zijn geschiedenis;

Na zijn dood laat hij een grote erfenis na aan de St. Jozefstichting, de stichting waaronder het St. Jozefgesticht (het bejaardenhuis) aan de Dorpstraat valt.

Deze erfenis wordt benut door het bouwen van een mooi nieuw en modern St. Jozefgesticht met eigen kapel, zusterklooster, vier ziekenkamers en een dokterskamer”. Het werd uiteindelijk het onderstaande gebouw dat van 1932 tot 1972 dienst deed en vanaf 1973 af als gemeentehuis van Gulpen (tot 1982), van Gulpen-Wijlre (tot 1999) en Gulpen-Wittem.

Het St. Jozefgesticht verhuisd in 1972 vanaf de Kiebeukel naar de Willem Beekmanstraat waar het de naam van de gulle erflater krijgt; het dr. Ackenshuis.
Sinds 2002 is dit dr. Ackenshuis al weer verhuisd naar de Oude Maastrichterweg

Terug naar het pand aan de Rosstraat.

De woonhuizen van de familie Ackens aan de Rosstraatzaten in een ruim, prachtig, statig en enigszins klassiekpand. In het midden hiervan, boven de ingang met trappen,zat een prachtige gebeeldhouwde gevelsteen (timpaan) met een tekst de tekst van de Griekse filosoof Pythagoras;

“Indien ge vreugd wilt vermenigvuldigen moet ge haar delen”.

Dr. Joseph Ackens en zijn zus woonden hier tot mei 1925. Toen kocht het kerkbestuur van de St. Petrusparochie deze huizen aan om te gaan dienen als pastorie voor de pastoor-deken (Raymond Alfons Schroeder) en kapelanie (voor de 1^e kapelaan). Tot augustus 1976 vervulde deze de functie van pastorie met kosterswoning. De laatste bewoner was deken Frans Hennissen die van 1966 tot 1984 aan de St. Petrusparochie verbonden was.

In 1973 ontstond binnen het gemeentebestuur onder leiding van toenmalig burgemeester Fons Teheux het idee om een multifunctioneel centrum (o.a. als trefcentrum, postkantoor en kleuteropvang) te bouwen en daarmee de functie van het toenmalig patronaat over te nemen. Als locatie dacht men aan de plek van de pastorie in de Rosstraat.

Op 29 juli 1976 werd het besluit genomen en de week daarna werd al begonnen met de afbraak van de pastorie om ruimte te maken voor een heel modern gemeenschapshuis.
Gelukkig vond men het wel passend om de gevelsteen “Timpaan” mee te verhuizen naar dit nieuwe centrum en daar zelfs de naamgeving aan te koppelen.

Tot eind 2017 was “de Timpaan” het multifunctionele, gemeenschapshuis van Gulpen. Bij de afbraak is gevelsteen zorgvuldig verwijderd, gerestaureerd en vervolgens opgeslagen.

De vrijgekomen plek van het gemeenschapshuis is niet opnieuw bebouwd maar kreeg een “groene functie”; de zogenaamde Timpaantuinen. In het begin was het de bedoeling dat de gevelsteen ook hier onderdeel van uit zou maken maar een aantal praktische problemen voorkwamen dat.
“De Timpaan” is op 19 oktober 2023 herplaatst en onthuld.

Bronnen:

• Archief van de Heemkundevereniging Galopia te Gulpen
• Parochiegidsen St. Petrus Gulpen
• Archief van het centrum voor regionale geschiedenis Rijckheyt in Heerlen

Restauratie:

• De gevelsteen is door frater Leo Disch van de abdij in Mamelis gerestaureerd

 Realisering:

• De plaatsing van de Timpaan is een initiatief van de Gemeente Gulpen-Wittem                                               

• in samenwerking met de Heemkundevereniging Galopia