nr 15 april 2016

Samenvatting Periodiek 15 april 2016


1. Handboogschutterij Aurora
Dat wij in Gulpen al vele jaren een prachtige schutterij hebben is ons bekend maar dat er ook een handboogschutterij is geweest weet niet iedereen. Er is momenteel nog een officiële bond in Nederland. En in Nederland zijn nu, in 2016 nog 238 verenigingen met ruim 10.000 leden.
Meer dan 600 jaar geleden werd in Maastricht een Handboogschuttersgilde opgericht met als doel de bewaking van de stadswallen en de molens. Maar toen de meer modernere wapens gebruik werden genomen werd de handboog wel nog gebruikt maar meer als sportwapen.
Er ontstonden twee verschillende soorten wedstrijden: Doelschieten en stangschieten.
We waren verbaasd toen we ontdekten dat in 1880 al een handboogschutterij in Gulpen bestond. Oude krantenberichten bevestigden dat. Een overzicht van de winnaars van de uitgeloofde prijzen staat in het Algemeen Dagblad van 8 september 1880.
In 1887 is te lezen dat de Gulpen handboogschutterij op de prijzenlijst van de wedstrijd in Sittard voor komt. Dit was ter gelegenheid van hun 400 jarig bestaan van de handboogschutterij van Sittard. m.a.w. hun oprichting vond plaats in 1408.
Ook de Gulpense handboogschutterij kreeg een prijs, nog wel een ereprijs, zij namen deel met het grootste aantal schutters bij het doelschieten.
Na heel wat speurwerk kunnen we melden dat in 1934 een aanvraag wordt ingediend bij de Gemeente Gulpen voor het oprichten van een schietbaan.
In 1937 wordt deze schutterij betrokken bij het begraven van de ‘kirmisman’. Op 31 juli 1938 nam ze deel aan een concours in Sittard.
Maar na 1938 hebben we geen activiteiten van de Handboogschutterij ‘Aurora’ meer kunnen vinden.

2. Schilderbedrijf van Loo.
Dit bedrijf werd in 1914 door de heer Junne Jaspers begonnen aan de Dorpstraat 32. In 1953 werd het door Harry van Loo overgenomen. Samen met zijn vrouw begon hij een winkel in verf en behang. Er vonden diverse verbouwingen plaats zodat het een echt winkelpand ontstond. In 1964 werd hun 50-jarig bestaan gevierd. In 1980 nam zijn tweede zoon het bedrijf over. De vele foto’s bij dit onderdeel van het 15e periodiek bewijzen dat door de grote activiteit van deze onderneming een goed functionerend bedrijf is ontstaan. De opvolging van het huidige bedrijf, Peter denk over enkele jaren het bedrijf van zijn vader voort te zetten.

3. Gastarbeiders in Gulpen.
Het herstel en de opbloei van de Nederlandse industrie na WO II zorgde ervoor dat er een gebrek ontstond aan ongeschoold personeel. Gedeelten in Noord – Nederland leverde in eerste instantie nog voldoende werknemers. Er werd naar personeel gezocht in Europese landen. Velen kwamen als ‘gastarbeiders’ naar Nederland en werden ook als zodanig ontvangen. Maar was dat de oplossing voor de lange termijn? Het kabinet ‘Den Uyl’ maakte daar een eind aan.
Deze mensen moesten woonruimten hebben. In vele steden en dorpen in Limburg, zo ook in Gulpen was dat het geval. Hotel Bergland, de enige zaal in Gulpen raakte bezet door deze gasten.
Het ‘patronaat’ aan de Dr. Ackenstraat wordt als mogelijke gemeenschapshuis voorgesteld. De plannen voor het bouwen van een geheel nieuw gemeenschapshuis krijgen weer de aandacht.
De wethouders Benen en Habets hebben beide een uitgesproken mening.
Maar de gastarbeiders werden als het ware in de bevolking opgenomen. Zo blijkt uit de verhalen die zijn opgetekend in dit artikel van ons periodiek. Zelfs huwelijken ontstonden. Enkele van hun stapten in het verenigingsleven. Ze werden trotse Gulpenaren.

4. Zo mer get Gulper wäöëd, deel 3.
Ook nu weer, zijn een aantal ‘Gulper Wäöëd’ opgenomen. Daarbij zijn prachtige tekeningen en foto’s geplaatst om het geheel te verduidelijken. Achteraf worden tijdens onze vergaderingen vaak deze woorden gebruikt. Ook de schrijfwijze krijgt de belangstelling. Het plaatsen van klankveranderende tekens voor de klinkers krijgen ruim de aandacht. De invloed van ‘van buiten af’ is duidelijk te horen in de uitspraak. Mensen die een aantal van hun jeugdjaren niet in Gulpen hebben doorgebracht moeten zich verdedigen. Is het verschil tussen de inwoners van de omliggende dorpen van de uitspraak over bepaalde woorden nog te horen? Discussies die worden gevoerd kunnen vaak heel lang duren.

5. Motorcrosswedstrijden
Gulpen werd bekend door deze sport in 1960. In 1962 organiseerde “motorsport vereniging Gulpen” de eerste wedstrijd die meetelde voor het Nederlands kampioenschap. Mede daardoor namen gerenommeerde renners aan deze wedstrijd deel. En het werd gehouden op het mooiste maar ook het terrein dat omschreven werd als hard, steil en snel.
Enkele jaren later werden bussen van de LTM ingezet om de meer dan 6000 toeschouwers naar Berghem te brengen.
In 1970 werd gekozen voor een nieuw terrein. Hier was ook een springschans die sprongen van meer dan 20 meter mogelijk maakte. Maar het risico van ongelukken ging ook omhoog, er vielen talrijke gewonden bij de motorbestuurders maar ook onder het publiek.
In 1984 was het 25 jaar geleden dat de motorcrossvereniging werd opgericht en een zestal jubilarissen werden geëerd. Steeds werd gezorgd dat er in nieuwe klassen werd gestreden.
En enkele keren werkte het weer tegen, dat de vereniging tot moeilijke beslissingen deed besluiten.
In 1968 werden wegwedstrijden gehouden. De verharde wegen maakte dat er hoge snelheden werden bereikt.
Na 1989 hebben we geen verslag meer van een wedstrijd kunnen vinden.

6. Kruistocht door Gulpen.
Een onderdeel van Heemkundevereniging Galopia zijn de weg- en veldkruisen in Gulpen en directe omgeving. Regelmatig worden ze gecontroleerd op verrotting maar ook op vernieling. Veel mensen hebben een herinnering aan een kruis en hebben het als het ware geadopteerd. Met andere woorden ze zorgen voor onderhoud en voor regelmatige versiering. In de week voor Pasen worden de kruisen waar wij niet van weten dat ze onderhouden worden versierd. Regelmatige wandelingen langs deze kruisen zorgen ervoor dat we ze controleren of dat er onderhoud nodig is.
Op onze website staat van alle kruisen een foto en zijn ze allen beschreven. Op deze site zijn ook een wandelingen opgenomen langs deze kruisen. Ieder kruis heeft zijn geschiedenis. Ook zijn diverse plaquettes geplaatst met een korte beschrijving waarom het kruis is geplaatst. Een verkorte versie van de wandeling door Gulpen is in ons 15e periodiek opgenomen.

7. De Gaarekiekerkes Gulpen.
Deze jeugdcarnavalsvereniging bestaat al 55 jaar. De perfecte organisatie van het carnavalsgebeuren getuigd dat “Jong geleerd, oud gedaan” ook hier van toepassing is. In dit onderdeel kunt U een terugblik lezen. Er zijn alleen de meest in het oog springende gebeurtenissen verwoord anders zou er onvoldoende plaats in ons periodiek zijn geweest.
De grote gangmaker is Joop Delissen geweest die ook de stichter van WSV de Veldlopers was. We kennen allemaal nog de eerste Prins carnaval: Math Ronken, de eerste hofnar: Etienne Schreuder en Tanzmarieche Ria Bindels.
In 1980 werd van voorzitter gewisseld en Mart Everaers nam het roer over.
In 55 jaar tijd werden ook nog René Canisius, Ron Jetten en Dave Vluggen voorzitter.
Men zocht contacten met de scholen. Natuurlijk vind er een carnavalsmis plaats. Een groepsfoto bewijst dat de totale vereniging 80 leden kent. Niet alleen in Limburg ook samen met Aken worden regelmatig optreden verzorgd.

8. Gulpen in oude kranten.
Oude kranten zijn momenteel ook een bron om naar gegevens van heel lang geleden op zoek te gaan. Bijna alle kranten zijn ingescand en op internet te vinden. Een klein voorbeeld hiervan is de ene pagina die we in het periodiek hebben opgenomen.

 

Op de laatste pagina is een overzicht van artikelen in voorgaande periodieken te zien. Hiervan kunt U gebruik als naslagwerk, om op te zoeken in welk periodiek het artikel staat waar U op zoek naar bent.