De stoomtram van Gulpen in jaartallen
- Details
- Hits: 6248
In deze bijdrage geef ik een beknopt en handzaam overzicht in jaartallen van de opkomst en ondergang van de stoomtram tussen Vaals en Maastricht. Deze getallen zijn gebaseerd op gegevens uit boekwerken over deze tramlijn.
Een kenner bij uitstek van deze tramlijn, Martin Hoogerwerf uit Landgraaf heeft veel dieper gespit in historische documenten en heeft jaartallen en de gebeurtenissen aan deze pagina toegevoegd.
| 27 juni 1922 Opening van de tramlijn Wijlre - Vaals. |
| December 1922 Het viaduct over de weg Gulpen-Reymerstok is gereed. |
| Vanaf zomer 1923 Incidenteel goederenvervoer op traject Wijlre-Gulpen. |
| 29 nov. 1923 Officiële opening van het lijngedeelte Maastrichterlaan – L.T.M.-station te Vaals. Dit betrof een aftakking van de elektrische tramlijn Aken-Vaals (lijn 12), met overstapmogelijkheid van/op de L.T.M.-tram te Vaals. |
9 sep. 1924 Begin van de montage van het Gulpdalviaduct te Pesaken (Gulpen) ; De eerste pijler werd op deze dag geplaatst. |
| 10 sep. 1924 Het eerste brugdeel wordt geplaatst. |
| 24 dec. 1924 Na drie en een halve maand wordt in Euverem het laatste brugdeel aangebracht. |
16 april 1925 De lijn is voltooid tot de Heerderweg te Maastricht. De feestelijke opening wordt gevierd van de lijn Gulpen-Maastricht. Het goederenvervoer op dit traject startte reeds op 16 maart. |
| 1 januari 1929 Er is sprake van een volledige tramverbinding tussen Vaals en Maastricht. De tramlijn is dan verlengd naar het NS-station Maastricht. |
| 5 oktober 1930 Staking personenvervoer op het traject Gulpen-Wijlre. |
| 19 mei 1932 De omlegging is voltooid waarbij de tram tussen Nijswiller en net voorbij Wahlwiller aan de noordelijke zijde op een eigen baan kwam te lopen. |
| 1 maart 1937 Het personenvervoer per tram wordt stopgezet, m.u.v. van dagelijks een tweetal z.g. "gemengde trams" (personen- + goederenvervoer). |
| 5 april 1938 De tramexploitatie wordt geheel beëindigd. |
| 26 juli 1939 De laatste locomotief nr. 31 wordt op een dieplader afgevoerd vanaf het station te Gulpen. |
| 1939 De tramlijn wordt geheel opgebroken. Het viaduct over het Gulpdal wordt gesloopt (werkzaamheden hiervan startte in juli bij Euverem). Het stoomtramtijdperk Vaals - Maastricht is na de opbraak en sloop van de tramlijn voorgoed ten einde. |
| 12 sept. 1944 Het viaduct in de weg De Hut - De Planck wordt door de in paniek geraakte Duitsers opgeblazen. |
Literatuur:
- De Limburgsche Tramweg Maatschappij in beeld, André Weijts. 1997.
- De Stoomtram Vaals – Maastricht 1923-1939, Harry Schreuders. 1991.
- Sporen van de tram Maastricht – Vaals, Frank Jansen. 1997. (Geheel nieuwe versie verschenen in 2009 bij Uitgeverij Elmar, onder de titel "Historische route - Sporen van de tram Maastricht-Vaals".)
- Die Aachener Strassenbahn im Bild. A. Weijts. 2000.
- Trams in Midden- en Zuid-Limburg, 1888-1950, door Johan Blok, Cor Campagne en Sjef Janssen. 1998.
- Verslag van de toestand van Limburg in het jaar 1890, gedaan aan de provinciale staten door de gedeputeerde staten, in de zomervergadering van het jaar 1891. Wegen en bruggen en tramwegen, pag. 6 : "De tramweg van Aken naar Vaals kwam gereed en werd in gebruik gesteld. Het gedeelte op Nederlandsch grondgebied volgt den zuidwestelijke berm van den rijksweg Maastricht – Vaals over een lengte van 820 M. De aanlegkosten van dit gedeelte bedroegen f. 6500.". Dit betrof een paardentram-lijn (1889). Vanaf 1895 elektrische tractie. Het eindpunt van deze lijn bevond zich ter hoogte van het klooster/pensionaat Blumenthal op de Maastrichterlaan te Vaals. In 1923 kwam er een aftakking tot stand naar het L.T.M.-station met een lengte van ca. 400 m.
Diverse aanvullingen/wijzigingen aangebracht door Martin Hoogerwerf (25 februari 2010)
Laatst aangepast 20 april 2010
